Ένας ολοκληρωμένος που είναι στην ουσία ο συνδυασμός ενός προενισχυτή και τελικού ενισχυτή σε ένα σασί.

Όχι δεν είναι καινούριο μοντέλο, κυκλοφορεί στην αγορά τα τελευταία χρόνια, και έχει πια καταξιωθεί στην συνείδηση των απανταχού μουσικόφιλων. Γιατί άραγε να τον αλλάξουν; Αφού τα σχέδια και η τεχνολογία στις λάμπες παραμένουν τα ίδια για δεκαετίες. Αρκεί μόνο η εμπειρία και το «χρυσό» χέρι του κατασκευαστή, για να μετατρέψει το σίγουρο αποτέλεσμα, σε αριστούργημα. Στις Η.Π.Α. η VTL στον ήχο είναι  ότι η Harley Davidson στις μοτοσυκλέτες. Η πρώτη έχει τόσο εύκολες τις λυχνίες, όσο η δεύτερη την ισορροπία.

Η VTL ξέρει να δημιουργεί κλασικές υλοποιήσεις, που δεν έχουν ορίζοντα  ενός ή δύο χρόνων, αλλά προσδοκία τους είναι  να τις κληρονομήσει ο γιός από τον πατέρα, ο μουσικόφιλος από τον χαιφιντελίστα και ο λάτρης της «τράμπας» να έχει κάτι σίγουρο στα χέρια του. Ο ολοκληρωμένος ΙΤ-85 έφθασε το περιοδικό, χωρίς ιδιαίτερη λάμψη ή αύρα, χωρίς τυμπανοκρουσίες και προσμονή.

Διακριτικά και χωρίς βιασύνη, γιατί πάντα οι συντάκτες προτιμούν να ασχολούνται με τελευταίας κυκλοφορίας συσκευές, περίμενε καρτερικά την σειρά του για δοκιμή. Ώσπου έφτασε η στιγμή που τοποθετήθηκε στο ρακ, ως ο λαμπάτος ενισχυτής, για τις δοκιμές των ηχείων και πικάπ του τεύχους. Από εκείνη  τη  στιγμή δεν έπαψε να παίζει και να μας ευχαριστεί με τον ήχο του, σε σημείο που τις ημέρες της Έκθεσης, να μην βρίσκεται στο ξενοδοχείο… αλλά στο χώρο ακρόασης του περιοδικού.

Ο IT-85 είναι περισσότερο ένας ολοκληρωμένος συνδυασμός, παρά ένας ολοκληρωμένος ενισχυτής. Κατασκευάστηκε σε μια εποχή, ελάχιστα χρόνια πριν, όπου οι ολοκληρωμένοι ενισχυτές ήταν στη μόδα και πολλές εταιρείες λάνσαραν νέα μοντέλα. Τότε έλεγαν ότι: «όταν χωρίσεις ή αλλάξεις σπίτι, καλύτερα να έχεις να μεταφέρεις μια συσκευή πάρα δύο.».

Έτσι η VTL, για να ικανοποιήσει την τάση εκείνης της εποχής, πήρε τον προενισχυτή της, ΤL 2.5 και το τελικό της, SΤ-85 και έφτιαξε τον IT-85. Mια συσκευή - μια μεταφορά. Ο συνδυασμός αυτός εξηγεί και το γεγονός ότι ο IT-85 έχει δέκα λυχνίες σ’ ένα σασί και ότι είναι ένας από τους πιο εύκολους, στη χρήση, λαμπάτους ενισχυτές εκεί έξω. Δεν μπερδεύει με πολλούς ακροδέκτες ηχείων στο πίσω μέρος, όπως άλλοι ενισχυτές.  Έχει μόνο δυο ζευγάρια, που υποστηρίζουν ηχεία από 2Ω μέχρι 16Ω. Υπάρχει τεχνολογία πίσω από αυτή την λύση, που αφορά τους μετασχηματιστές εξόδου.

Στις μετρήσεις, μάλιστα,  είδαμε ότι ο IT-85 έχει μεγάλη έκταση για λαμπάτο, πράγμα που οφείλεται στο τροφοδοτικό του. Τα ρυθμιστικά πόλωσης των λυχνιών βρίσκονται βαθιά πίσω, αλλά ποτέ δεν θα τα χρησιμοποιήσετε, γιατί το ενισχυτής έχει σταθερότητα. Επίσης υπάρχει μελετημένο τροφοδοτικό, με άφθονη χωρητικότητα, τάξης AB σε push-pull.  Ο κατασκευαστής, βέβαια, αναφέρει ότι ο ενισχυτής λειτουργεί σε τάξη Α στα λίγα βατ και σε Tάξη Β στα πολλά βατ.

H VTL φημίζεται για τις απλές και αποτελεσματικές της λύσεις, που εφαρμόζει στις σχεδιάσεις της. Μόνο κατασκευαστές που γνωρίζουν μπορούν, αυτοί δηλαδή που δεν αντιγράφουν κυκλώματα και σχεδιάσεις άλλων. Ο ενισχυτής έχει στην είσοδο δύο λυχνίες 12AU7, τέσσερις 12AT7 (δύο ως οδηγήτριες και για διαχωρισμό φάσης  του push-pull) και τέσσερις EL34 στην έξοδο.

Οι τελευταίες, πέντοδες λυχνίες, είναι Ρώσικης κατασκευής από την Electro Harmonix και λειτουργούν ως τέτροδες. Στην έξοδο λαμβάνουμε 60W για φορτίο 8Ω και δεν υπάρχει κανενός είδους επιλογή, μόνο άφθονη λαμπάτη ισχύς, για να οδηγήσει είτε χαμηλά ή πολύ δυνατά, σχεδόν κάθε ηχείο. Βέβαια είναι γνωστό ότι για να λάβεις μεγάλη ισχύ από τις λάμπες θα πρέπει να τις οδηγήσεις «άγρια», κάτι που σημαίνει ότι ο τρόπος αυτός περιορίζει και τις διάρκεια ζωής τους. Οι EL34 φημίζονται για τον καλό τους ήχο, αλλά και για το ότι είναι οικονομικά προσιτές για αντικατάσταση.

Oι «ταιριασμένες» Electro Harmonix ΕL34 κοστίζουν περίπου 40 ευρώ το ζευγάρι.  Όσο αφορά τις δυνατότητες, ο IT-85 διαθέτει ενισχυτή ακουστικών και μάλιστα υψηλής ποιότητας. Τα ακουστικά δεν «σταματούν» αυτόματα τα ηχεία, όταν μπαίνει  το καρφί στην υποδοχή. Υπάρχει ειδικός διακόπτης γι’ αυτό το σκοπό. Επίσης ο ενισχυτής έχει τηλεχειριστήριο, που κινεί το μπλε ποτενσιόμετρο της Alps, δέχεται προαιρετικά phono stage, έχει τους ακροδέκτες του σε κλίση για εύκολη πρόσβαση και χρήση μεγάλων καλωδίων και έχει ειδική είσοδο loop για χρήση σε άλλα συστήματα όπως home cinema. Kατά τα άλλα έχουμε έξοδο pre-out και προσβάσιμες ασφαλειοθήκες στο πίσω μέρος.

Η πρόσοψη είναι από χονδρό αλουμίνιο, το «κλουβί» προστασίας των λυχνιών δεν βγαίνει εύκολα, για να βλέπουμε τις λάμπες και έχει αρκετές βίδες. Υπάρχει μηχανικός διακόπτης σίγασης και γενικά κατά την λειτουργία του, ο ενισχυτής αναπτύσσει την αναμενόμενη θερμότητα που μαρτυρά την τάξη Α στις χαμηλές στάθμες. Eίναι μια ποιοτικής κατασκευής συσκευή, που έχει ύψος περίπου 18 εκατοστά και βάρος κοντά στα 27 κιλά, καταναλώνει δε αρκετή ισχύ εν ώρα λειτουργίας. Ο  δικός μας έγραφε 300W.

ΖΕΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΣΗ
Πριν περάσουμε στις ακροάσεις ο ενισχυτής τοποθετήθηκε στον πάγκο του εργαστηρίου, για να εξεταστεί από το Audio Precision. Εκεί απέδειξε ότι έχει την ισχύ, τις παραμορφώσεις και την απόκριση συχνοτήτων, που αναφέρει ο κατασκευαστής. Απέδειξε, επίσης, ότι είναι μια ώριμης σχεδίασης συσκευή, χωρίς bugs ή άλλα προβλήματα. Ο ενισχυτής είναι έτοιμος να παίξει μουσική και μάλιστα «καίγεται» για αυτό.

Μεταφέραμε τα 27 κιλά του στο στούντιο, συνδέσαμε, πάνω του, το πικάπ της Dynavector, με λαμπάτο phono stage (Kondo) και «παρελάσαμε» από τους ακροδέκτες του πολλά ηχεία, άλλα χαμηλής κατηγορίας τιμής και άλλα πολύ ακριβά. Ο ενισχυτής «ξετρελάθηκε», όταν είδε στους ακροδέκτες του τα B&W 702 S2.  Ήταν η στιγμή που «ζευγάρωσε» το όλο σύστημα και η μουσική άρχισε να ρέει «δεμένη» και «ζυμωμένη», από τα χέρια κάποιου μάγου των συνταγών.

Το ακρόαμα μας συνεπήρε και χαλαρώσαμε στη θέση ακρόασης, όχι για να κρίνουμε τον ενισχυτή, αλλά για να απολαύσουμε, γαληνεμένοι από ευχαρίστηση, κάθε ήχο που έφτανε στα αυτιά μας. Η στερεοφωνική εικόνα ήταν πάντα εκεί, λες και ήταν δεδομένη, με μεγάλο ύψος και έκταση πέρα από τα ηχεία. Είχε την ίδια περιγραφή, ακόμη και αν ο ακροατής ήταν εκτός sweet spot ή όρθιος. Οι υψηλές παρουσιάστηκαν μαλακές, φυσικές και ανάλαφρες, χωρίς να κουράζουν εμάς ή να τραυματίζουν το μουσικό σκηνικό. Δεν είχαν τον γνωστό σιροπιαστό και παχύ λαμπάτο ήχο, αλλά έναν ήχο ….«στέβια».

Έναν ήχο που μόνο καλό έκανε στ’ αυτιά και στο ψυχισμό μας. Η απόδοση των γυναικείων φωνών ήταν ακριβώς όπως η ηχογράφηση ήθελε να ακούγονται.  Ο VTL δεν τις οδηγούσε υψηλότερα ούτε τους πρόσθετε κανενός είδους γρέζι. Τις παρουσίαζε με σωστή τονικότητα και φυσικότητα. Πηγαίνοντας στις χαμηλές, απολαύσαμε την ουσία του αναλογικού ήχου. Το μπάσο, δηλαδή,  ήταν γραμμικό, σφιχτό και γεμάτο, πράγμα, που έδειχνε το καλής σχεδίασης τροφοδοτικό του ενισχυτή. Υπήρχε σχεδόν ένας «τρανζιστοράτος» έλεγχος, ενώ απουσίαζαν πλαδαρότητες και άσκοπες δονήσεις. Σε μικρά σχήματα τζαζ, οι μουσικοί είχαν όλα τα δυναμικά και το χώρο για να παρουσιάσουν την δουλειά τους, αρετές που ο ενισχυτής τις διατηρούσε ακόμη και σε χαμηλές στάθμες.

Τα απαιτητικά ATC, τα ηχεία αναφοράς μας, ο VTL τα έβαλε σε ρυθμό και μελωδία. Αν και αυστηρά μόνιτορ βρήκαν εδώ  τον μάστορα τους. Όπως επίσης τους έδωσε εκφραστικότητα και σχετική ταχύτητα. Οι ανδρικές φωνές παρουσιάστηκαν με έκταση, καθαρότητα και ατάκα, ενώ τα όργανα διατηρούσαν την κρυστάλλινη φινέτσα τους. Εκεί όμως που ο ενισχυτής έδειξε ποιος είναι, ήταν ο μεσαίος …κόσμος, εκεί όπου η μουσική ήταν μεγάλη, από τον πλούτο της EL34 και  τη λαμπάτη ομορφιά, που αναζητούμε από έναν τέτοιο ενισχυτή. Εδώ είχαμε την ζεστασιά, τις αρμονικές και την μελωδία.

Πράγματι το ακρόαμα είχε φυσικότητα και εμβάθυνση.  Βιασύνες και αγχωτικές καταστάσεις δεν χωρούν εδώ. Ο ενισχυτής ΙΤ-85 μας έκανε καλό, γιατί μας ηρέμησε και μας επέστρεψε στην μουσική καθημερινότητα μας… με όμορφο, ευγενικό και ανα-λογικό τρόπο. Συνολικά πρόκειται για έναν κλασικό λαμπάτο ενισχυτή, που έχει κρυφές «τρανζιστοράτες» χάρες, φυσική παρουσία και άφθονα στοιχεία διαφάνειας σ’ όλο του το φάσμα.

ΥΠΕΡ
Κλασική, πετυχημένη σχεδίαση
Δεν είναι απαιτητικός με τα ηχεία
Φυσικότητα και δυναμικά

ΚΑΤΑ
Ο χρόνος… όπως οι περισσότεροι λαμπάτοι

ΣΧΟΛΙΟ
Όταν υπάρχει ένας IT-85 εκεί έξω και η λάμπα είναι πρώτη στην λίστα των επιλογών μας, αρχίζουμε τις ακροάσεις από αυτόν…

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
VTL IT-85

ΕΙΔΟΣ: Ολοκληρωμένος ενισχυτής

ΕΙΣΟΔΟΙ: 5xΓραμμής (RCA), 1xAmp-in/home thater (RCA), 1xΑκουστικών

ΕΞΟΔΟΙ: 1xPre-out (RCA), 1xTape-out (RCA), 2xHχείων

ΙΣΧΥΣ: 2x60W στα 5Ω (3% ΤΗD)

ΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ: 0-60ΚHz (στο 1W)

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ (ΠxΥxB): 400x177,5x280 χλστ.
ΒΑΡΟΣ: 27 κιλά

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ: Orpheus Audio

ΕΠΑΦΗ: 21 0522 1524

ΤΙΜΗ: 6.250 ευρώ