Πολλά χρόνια με γύρισε πίσω αυτό το CD player. Περίπου 30. Όταν είχα πιστέψει, όπως οι περισσότεροι, ότι ο ήχος του Compact Disc «πηγάζει από τη σιωπή και σβήνει στη σιωπή», ότι «είναι καλύτερος από του βινυλίου» και ότι «το θέμα της πηγής έκλεισε». Ήταν τα χρόνια που γράφτηκε η λεγόμενη «Κόκκινη Βίβλος». Τόσα χρόνια θα έπρεπε να περάσουν για να «μπει» τελικά ένα χονδρό οπισθόφυλλο στην «Κόκκινη Βίβλο» και για να επιβεβαιωθούν όλα όσα μας «έταξαν».
Ακριβώς έτσι αισθάνθηκα όταν πίεσα το πλήκτρο Stop του MPS-3, ολοκληρώνοντας τις ακροάσεις. Ψυχική ανάταση, μεγαλείο… δε θα το πω. Περισσότερο γέρνω προς την ηθική δικαίωση. Αφού επιτέλους άκουσα ένα CD player όπως το φανταζόμουν από τότε, όπως το είχα σχεδιάσει στο νου μου 30 χρόνια πριν, όπως ταίριαζε στις προσδοκίες μου. Κακά τα ψέματα, ζούμε σε εποχές ωριμότητας, τεχνολογικής ωριμότητας στον ψηφιακό ήχο.
Υπάρχουν πια τα εργαλεία και η τεχνογνωσία εκεί έξω να σχεδιάσει κανείς μια κορυφαία ψηφιακή πηγή, πράγμα που αποδεικνύεται από τα πολύ καλά μοντέλα που κυκλοφορούν τελευταία στην αγορά.
Το Playback λειτούργησε σε μένα όπως ακριβώς λέει και το όνομά του: «αναπαρήγαγε» τη δικαίωση μιας ολόκληρης γενιάς χαϊφινελιστών που πίστεψε στον ψηφιακό ήχο. Τι και αν βρισκόμαστε πια στο 2012; Τι κι αν όλοι μας λίγο-πολύ streamάρουμε μέσω AirPlay από το iPad μας ή με Bluetooth aptX από το Αndroid μας τραγούδια στο στερεοφωνικό;
Αυτό είναι το αύριο και σίγουρα θέλει το δικό του χρόνο εξέλιξης, όπως ήθελε το CD 30 χρόνια για ολοκληρώσει. Όποιες βελτιώσεις έρθουν από εδώ και πέρα θα αφορούν μόνο κάποιες μικρές λεπτομέρειες. Άκουγα τα Playback τα τελευταία 3 χρόνια στην Έκθεση CES του Λας Βέγκας, αλλά δεν πίστευα ότι θα έρθουν ποτέ στην Ελλάδα.
Κάποια στιγμή εμφανίστηκε ένας αντιπρόσωπος-διαμέρισμα και αμέσως εξαφανίστηκε. Τώρα πια η Playback έχει έρθει για να μείνει, αφού την αντιπροσωπεύει η Aphrodite’s Vision. Αν και ο κατασκευαστής έχει δύο player στους καταλόγους του, εμείς διαλέξαμε για δοκιμή το «μικρό».
Το ΜPS-3, ένα καθόλου «μικρό» player, με βάθος, 11 κιλά, για να καταλάβετε το μέγεθός του. Η Playback Designs είναι μια σχετικά νέα αμερικανική εταιρεία, με ιδρυτές τους Andreas Koch, Jonathan Tinn και Bert Gerlach.
Τα ονόματα αυτά ίσως λένε κάτι σε όσους ασχολούνται με τον επαγγελματικό ψηφιακό ήχο. Ειδικά το όνομα του Ελβετού μηχανικού Andreas Koch, που «παίζει» με τον ψηφιακό ήχο από το 1982. Ξεκίνησε από τη Revox Studer, πέρασε από την Dobly Labs, αναπτύσσοντας τον προπομπό του Dobly Digital, ασχολήθηκε με τη δημιουργία ψηφιακών στούντιο ηχογραφήσεων, δούλεψε για τη Sony την εποχή που ξεκινούσε το DSD (δηλαδή το SuperAudio CD), κατασκεύασε τους πρώτους SACD μετατροπείς και «έγραψε» αλγορίθμους για την EMM Labs. Μου θυμίζει τον Mark Levision.
Εκείνος ασχολήθηκε με ενισχυτές, ο Andreas Koch με ψηφία και μετατροπείς. Τόσο δυνατό όνομα έχει η Playback Designs.
ΓΕΡΑΚΙ
Όταν αφαιρέσει κανείς το κάλυμμα του player, εκτός από την εσωτερική ομορφιά της συσκευής, το βλέμμα του θα πέσει στις λέξεις «GyrFalcon» και «Full Metal Loader», που είναι χαραγμένες στον οδηγό δίσκου. Gyrfalcon, πέρα από ένα μεγάλο, σπάνιο γεράκι, είναι και η ονομασία του μηχανισμού που χρησιμοποιεί το MPS-3. Πρόκειται για μια 100% μεταλλική σχεδίαση, που αποτελείται από επίσης μεταλλικά (από αλουμίνιο και ανοξείδωτο ατσάλι) τμήματα και εξαρτήματα.
Ο μηχανισμός είναι αθόρυβος, αντικραδασμικός, στιβαρός, χωρίς ανοχές και με υψηλής ποιότητας κινούμενα μέρη (ρουλεμάν και άξονες). Η κίνηση του συρταριού είναι ομαλή, αξιόπιστη και χωρίς τζόγο. Ο κατασκευαστής αναφέρει ότι έχει δοκιμαστεί χωρίς κανένα πρόβλημα για 40.000 ανοιγοκλεισίματα του συρταριού.
Μερικοί λένε ότι πρόκειται για μηχανισμό από την Teac/Esoteric, αλλά η ερευνά μου με οδήγησε στην Daisy-Laser (που βασίζεται κυρίως σε αρχιτεκτονικές Philips, όπως CD-Pro2 LF), μια αμερικανική εταιρεία με εξαιρετικά προϊόντα. Από το είδος του μηχανισμού που θα διαλέξει για το CD player του ένας κατασκευαστής εξαρτώνται το τηλεχειριστήριο και η οθόνη ενδείξεων.
Κυκλοφορούν σαν κιτ. Έτσι, η επιλογή του μηχανισμού GyrFalcon για το MPS-3 από την Playback την οδήγησε στο να παρέχει μεταλλικό τηλεχειριστήριο, που είναι σωστά ζυγισμένο, τα πλήκτρα του οποίου ανάβουν μπλε, ως επιβεβαίωση της επιλογής μας.
Επίσης, κατά συνέπεια επιλέχθηκε οθόνη ενδείξεων με τα μεγάλα κόκκινα αλφαριθμητικά LED, στοιχεία που παρέχονται από το κιτ του μηχανισμού. Πρόκειται για τις πιο χορταστικές κλασικές ενδείξεις που έχουμε «δει» τελευταία.
Διακρίνονται από πολύ μακριά, έχουν σωστή ένταση φωτός και είναι άμεσης απόκρισης.
Το σύστημα GyrFlacon είναι το ένα μέρος του player, τα άλλα είναι το DAC και το τροφοδοτικό.
Το τελευταίο είναι διακοπτικό, θωρακισμένο και βρίσκεται τοποθετημένο κατά μήκος στο αριστερό άκρο της συσκευής. H επεξεργασία γίνεται από ένα τσιπ τύπου FPGA της Xilink, το οποίο ελέγχει τα ψηφιακά σήματα. Τα καλώδια είναι ελάχιστα, οι τοπικές σταθεροποιήσεις πολλές και το επίπεδο υλοποίησης τύπου «Swiss perfection made in USA», όπως λέει ο A. Koch στην προσωπική του σελίδα (ο τύπος λατρεύει τη φωτογραφία και τα άλογα).
Στο πίσω μέρος έχουμε από ένα σετ ζυγισμένες και RCA αναλογικές εξόδους, καθώς και ψηφιακές εισόδους AES/EBU, ομοαξονική και USB για PC. Από την AES/ΕΒU και την ομοαξονική δέχεται σήμα PCM μέχρι 192kHz/24-bits, ενώ από τη USB (προτιμήστε καλύτερα κάποιο MacBook) φθάνει μέχρι 384kHz/24-bits σήμα PCM ή 5.6448 ΜΗz σήμα DSD. Ναι, αν και το MPS-3 είναι CD player (εννοώ, δεν παίζει δίσκους SACD), όμως από τη USB του παίζει μουσική σε αρχεία DSD που μπορείτε να κατεβάσετε ή να «φτιάξετε» οι ίδιοι στο PC σας από δίσκους SACD, τώρα που «έσπασε» το σύστημα. Μπορείτε ακόμα και να αγοράσετε από το Διαδίκτυο μουσική κατά DSD, όπως είναι οι δισκογραφικές Channel Classic, Cybele, Blue Coast κ.ά. Στο site της Playback υπάρχουν τα σχετικά link.
Επιστρέφουμε στη συσκευή. Στο πίσω μέρος υπάρχει, ακόμα, μηχανικός διακόπτης Οn/Οff και ο απαραίτητος ρευματολήπτης. Τα πλήκτρα βρίσκονται έξυπνα τοποθετημένα στο επάνω μέρος της συσκευής, ώστε να μη σκύβουμε για τον εντοπισμό τους.
Το DAC, που στην ουσία είναι όλο το μηχάνημα, εμπεριέχει όλη την εμπειρία που έχει αποκτήσει ο A. Koch με την επαφή του με τα ψηφιακά, και αυτό κάνει τη διαφορά του MPS-3. To DAC είναι «απομονωμένο» μέσα σε ένα μαύρο, θωρακισμένο κουτί με την ένδειξη «Audio DAC Module» και τα αρχικά του Andreas Koch (ΑΚ design). Είναι η ψυχή της συσκευής. Δεν το άνοιξα μέσα για να το επεξεργαστώ, το θεώρησα ιεροσυλία. Ήθελα να υπάρχει και λίγη μαγεία στην ατμόσφαιρα.
Ο Α. Koch παίζει τον ψηφιακό ήχο στα δάχτυλα, και το ξέρει. Όλα αυτά τα χρόνια έχει εφεύρει τρόπο να πνίξει το jitter, ή καλύτερα να του αλλάξει μορφή, έχει επιλέξει ένα είδος φίλτρου upsampling με την ονομασία «Apodising». Αυτό χρησιμοποιείται σε εφαρμογές βίντεο και έχει τη δυνατότητα να αντισταθμίζονται εν μέρει οι επιπτώσεις στον ήχο που προκαλούνται από φίλτρα τύπου Brickwall (που είναι πολύ απότομα), που χρησιμοποιούνται σε πολλά DAC στα στούντιο ηχογραφήσεων.
Το φίλτρο apodizing λειτουργεί ως ένα είδος βελτιωτικού ήχου. Επίσης, ο Α. Κοch, για να «γλιτώσει» από το jitter, κάνει χρήση μιας τεχνολογίας με την ονομασία «Playback Designs Frequency Arrival System» (PDFAS), που εξαλείφει τη ρίζα του κακού, αποφεύγοντας PLL διατάξεις, δηλαδή ρολόγια, συγχρονισμό και άλλα παραφινέλαια που χρησιμοποιούν σχεδόν όλα τα DAC. Εδώ το jitter θεωρείται ως ένα αναλογικό σήμα που περιέχει κβαντισμένες πληροφορίες, και έτσι επεξεργάζεται. Με άλλα λόγια, το MPS-3 θεωρητικά δεν έχει καθόλου jitter.
PLAY MUSIC
Σαν πάγος μοιάζει η εμφάνιση του MPS-3. Είναι το αλουμίνιο, οι καμπύλες και οι ραβδώσεις που φέρει στην πρόσοψη και στα πλάγια η συσκευή. Άψογη γραμμή, όπως άψογο είναι και το διπλό display ενδείξεων. Μια γραμμή με πληροφορίες επάνω, μια μεγάλη γραμμή με ενδείξεις από κάτω και στη μέση το συρτάρι φόρτωσης του δίσκου.
Ο κατασκευαστής προτείνει πάνω από 150 ώρες στρώσιμο, ώστε να «ανοίξει» τον ήχο του το MPS-3. Πράγμα που κάναμε. Καλό είναι τέτοιες συσκευές να μην τις στρώνουμε με δίσκο, καταπονώντας το μηχανισμό του transport, αλλά με αρχεία από τη USB.
Τα ηλεκτρονικά στρώνουμε, και όχι τα μηχανικά μέρη. Για σύγκριση είχαμε ένα εισαγωγικό CD player της Creek (Evolution 2) και το λαμπάτο CD 303 T της Cary. Βέβαια, το MPS-3 είναι πολύ ακριβότερο και από τα δύο. Χωρίς καμία αμφιβολία από τις πρώτες νότες το Creek αποχώρησε από τον άνισο συναγωνισμό. Το MPS-3 είναι περίπτωση, ένα player που δε θέλει να το συγκρίνεις με κανένα άλλο, γιατί σου αρέσει και έχει τον αέρα της σιγουριάς.
Δε θες να χαλάσεις την ατμόσφαιρα αλλάζοντας καλώδια και διακόπτοντας κάτι όμορφο. Ακριβώς το player είναι μέτρο αναφοράς για το CD, ο ήχος «πηγάζει από τη σιωπή και σβήνει στη σιωπή» με έναν τρόπο μαγευτικό. Σε γοητεύει και σου αιχμαλωτίζει τις αισθήσεις. Έτσι, με οδήγησε στο να αυξήσω περισσότερο από τα συνηθισμένα την ένταση. Οι φωνές και τα όργανα έχουν ουσία, χρώμα και υφή. Οι φωνές βγαίνουν με ανθρώπινη υπόσταση και όλα έχουν το φυσικό τους μέγεθος.
Ένας αέρας υπήρχε παντού και σε έκανε να διακρίνεις αυτά που ακούς, να νιώθεις το μουσικό συναίσθημα. Το player έχει ακριβώς την ταχύτητα της μουσικής, δε βιάζεται, αλλά ούτε και χαζεύει. Είναι εκεί που το οδηγούν τα ψηφία του δίσκου. Διαφάνεια και στερεοφωνική εικόνα για σεμινάρια. Όλα σε φυσικές δόσεις και διαστάσεις. Δεν υπάρχουν πέπλα. Όπως δεν υπάρχουν «ουρές» στα τελειώματα και θολές περιγραφές. Εδώ όλα είναι ακριβέστατα και ευκρινέστατα. Τελικά, το DAC, το A. Koch, κάνει τα μαγικά του.
Οι χαμηλές συχνότητες ήταν τόσο παρούσες και ουσιαστικές, που δεν κάλυπταν το σύνολο. Το ακρόαμα του MPS-3 συναρπάζει ακόμα και τον πολύ απαιτητικό ακροατή. Είναι το player που ήθελα πάντα να ακούσω, αλλά δεν ήξερα ότι υπάρχει. Ή να το πω αλλιώς. Αν έφτιαχνα το δικό μου CD player, τον ήχο του MPS-3 θα ήθελα να πετύχω. Η τιμή του, όπως έμαθα μετά, είναι υψηλή, όμως η μουσική δεν εξετάζει κόστος, απλώς ρέει και τ’ αυτιά μας τη χαίρονται.
ΥΠΕΡ
Ποιότητα ήχου
USB για PCM και DSD
Ποιότητα υλοποίησης
Διά χειρός A. Koch
USB 384kHz/24bits
KATA
Τιμή
Υπάρχει και το MPS-5
ΣΧΟΛΙΟ
Ένα όνειρο με σάρκα και οστά. Ένας ήχος που είχα στο κεφάλι μου και άκουσα από τα ηχεία του συστήματος αναφοράς. Ένα CD player που σφραγίζει την «Κόκκινη Βίβλο». Ύστερα από αυτό μάλλον θα πρέπει να το γυρίσουμε στα πικάπ…
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
EIΔΟΣ: CD player με θύρα USB 384kHz/24bits
ΠΑΙΖΕΙ: CD, PCM, DSD
EIΣΟΔΟΙ: 1xUSB, 1xAES/EBU, 1xCoax
ΕΞΟΔΟΙ: 1xΣετ XLR, 1xΣετ RCA (αναλογικές)
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: 43,5x9,8x42,3 εκ.
ΒΑΡΟΣ: 11 κιλά
Αντιπρόσωπος: Aphrodite’s Vision
Επαφή: 210.6813.773
